11 Aralık 2008

Dünya İnsan Hakları Günü ve Sanatçı Hakları!

Dünya İnsan Hakları Günü ve Sanatçı Hakları!

10 Aralık 1948'de Birleşmiş Milletler tarafından İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin kabul edilişinin yıldönümü vesilesiyle, her 10 Aralık'ta, "İnsan Hakları Günü" kutlanır. Fakat bu kutlama, dünyada, bugüne kadar görülmemiş büyük insan hakları ihlâlleri karşısında, oldukça anlamsız kalmaktadır. Yine de, bu beyanname ve insanlığa aşılamaya çalıştığı bilinç, tarihî açıdan büyük bir ilerleme olarak kabul ediliyor.

Günümüzde, bilhassa sanatçılar tarafından bütün naivligi ile eleştirilen insan hakları ihlâlleri yanında, ayrıca sanatçıların bizzat kendileri de birer insan hakları ihlâli mağdurudur.

Bu itibarla, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'ndeki, sanatçı hakları ile ilgili bölümü, bir kez daha hatırlatarak, özellikle Türkiye'de içinde bulunduğumuz şartlarda, ne kadar eksiklikler içinde olduğumuzu irdelemek istiyorum. Türkiye'de, bu beyannameye uygun olarak yürürlükte bulunan Fikir ve Sanat Eserleri Yasası, bilhassa görsel sanatlar alanındaki uygulamalarda, büyük eksiklikler içermektedir. Sadece edebiyat, müzik ve bilgisayar yazılımı alanlarında görülen ilerlemeyi, bu alanlardaki önemli lobi faaliyetleri ve siyasetçilerin, en çok bu kesimlerle temas halinde olmasına yormak, mümkündür. Zira, görsel sanatlar alanında açılmış olan davalar, oldukça azdır ve görülmekte olan davalar da yıllarca sürmektedir. Hukukçular ve bilirkişiler, görsel sanatlar alanında hukukî değerlendirme ve yorumlama yapmaktan neredeyse âciz durumdadır. Görsel sanatlar alanındaki meslek birliklerinin oluşması, şeklen mümkün olsa da, fiilen mümkün olamamakta, çeşitli bürokratik ve yasal engeller çıkarılmaktadır. Bu yüzden, yirmibirinci yüzyılı, Türkiye'de, artık görsel sanatlar alanında çalışan sanatçıların, söz konusu beyannameye uygun olarak, modern kölelikten kurtulma zamanı olarak değerlendirmenin zamanı gelmiştir.

Levent Elpen
leventelpen@gmail.com

Alıntı:
K-Grubu

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder