Hollywood'un Seslendirme İdeolojisi!

Hollywood'un Seslendirme İdeolojisi!

...
Pensilvanya Üniversitesi'nden Harold Schiffman, animasyon filmlerin gözden kaçırılmaması gereken diğer bir yanını tespit etmiştir. Schiffman'a göre bazı animasyonlarda kullanılan aksanlar belli bir tesir uyandırmak kastıyla gerçek hayata göre abartılmaktadır. Yani çizgi filmdeki karakterlerin aksanlı konuşmalarının sebebi yabancı kökenli olmaları değildir. Tam aksine, dil varyasyonları söz konusu tiplemenin iyilerden mi yoksa kötülerden mi olduğunu belirtme, yani zihinlerde peşin hüküm inşa etme adına sûiistimâl edilmektedir. Bu fikri destekleyecek müşahhas misaller verebiliriz.

Mesela masalsı bir Arap ülkesinde geçen Alaaddin çizgi filminde etnik stereotipler çok bârizdir. Film boyunca gördüğümüz kötü adamların sakallı, esmer ve sinir bozucu kahkahalar atan tiplemeler olmalarının yanı sıra hepsi de ağır bir Arap aksanıyla konuşmaktadır. Öte yandan sempatik kahramanlar Alaaddin ve Jasmine açık tenli ve güzel olup, daha da ilginci, konuşmaları aynı Amerikalı gibidir. Bu durumu fark eden Güney Koyu İslâmi Birliği eski sözcüsü Yousef Salem [Yusuf Sâlim] bu filmi Araplara karşı ayrımcılık yapmakla suçlamıştır: "Çizgi filmdeki bütün kötü adamlar sakallı, kocaman burunlu, kötü bakışlı, bariz aksanlı ve eli kılıçlı. Alaaddinin ise öyle kocaman değil, küçük bir burnu var. Yabancı aksanı hiç yok. Onu sempatik kılan ise Amerikalı havası verilmiş olması. (...) Arap olduğundan utandığını söyleyen bir kızım var ve bunun sebebi hep böyle şeyler." Lippi-Green'e göre bu gibi tasvirler çocuklara 'insanları konuştukları aksanın temsil ettiği ırk, etnik köken ve anavatana göre değer biçmeyi' öğretir.

Seçilen aksanlar ise, kesinlikle tesadüfî değildir.
Peşin hüküm telkin eden diğer bir örnek ise 1994'ün en çok hâsılat yapan filmi "Aslan Kral" isimli çizgi filmdir. Bu filmde asil ve güçlü aslan kral Mufasa düzgün bir Amerikan aksanıyla konuşurken, onu öldürüp kral olmayı planlayan kardeşi kötü kalbli Scar, bariz bir İngiliz aksanıyla konuşmaktadır. Olay Afrika'da geçtiğine ve bu iki karakter kardeş olduklarına göre, her ikisi de aslında aynı aksanla konuşuyor olmalıdırlar. Hâlbuki Jeremy Irons'un seslendirdiği Scar'ın farklı bir aksanla konuşması seyirciye bir mesaj vermeyi hedeflemektedir. Her şeyden önce kötü adam, Amerikalı kahramandan farklıdır. Buna ek olarak Scar'ın kendini beğenmiş tavırları ve etrafındakilere üstünlük taslamasıyla, bütün İngilizlerin züppe olduğu da vurgulanmaktadır.

Aynı çizgi filmden başka bir çarpıcı örnek ise yine aynı ormanda yaşadıkları hâlde farklı aksanlarla konuşan iki sırtlan karakteridir. Pennsylvania Devlet Üniversitesi'nden Henry A. Giroux'a göre: "Aslan Kral'da etnik kökene göre aksan kullanımı gâyet açıktır. (...) Filmde ayak takımını temsil eden Shenzi ve Banzai adlı iki sırtlan, Whoopi Goldberg ve Cheech Marin'in sesleriyle konuşmaktadır. Ve kasıtlı olarak seçilmiş aksanları da kentlerde yaşayan siyahî ve latin kökenli gençlerin konuştuğu dili yansıtmaktadır."
...

Yazının tamamını okumak için TIKLAYINIZ

Zaman