Meslek Birliği Hakkında Sorulan Bazı Sorulara Cevaplar! Meslek birliği hakkında (bugünkü "Meslek sorunu" konulu toplantı sonrası) sorulan bazı sorulara cevaplar:
1- Meslek birliği kurulması için kaç derneğin bir araya gelmesi gerekir?
Meslek birliği kurmak ile derneklerin doğrudan doğruya bir ilgisi yoktur. Meslek birliğini oluşturmak için öncelikle bir dernek kurmak da gerekmez. Eser sahiplerinin bir araya gelip oluşturacağı meslek birliği için, en az 56 eser sahibi "gerçek kişi"nin bir araya gelip "kurucu üye" olarak Kültür Bakanlığı'na ilgili beyanlarla başvuruda bulunması, yeterlidir.
2- Karikatürcüler Derneği'ni zayıflatmak için mi meslek birliği öne sürülüyor?
Meslek birlikleri, öncelikle eser sahiplerinin telif hakları takibini yapar. Bunun ötesinde, eser sahiplerinin haklarını korumanın yolunun ilgili sanat dallarının da korunmasından geçtiği bilinciyle, sanat dallarının durumu ve sanatçının konumu hakkında, yönetim kurulu yoluyla, bazı kararlar alabilirler. Bu kararlara, söz konusu sanat dalları ile ilgili bazı kriterler de dahil olabilir. Elbette, sanatın sınırsızlığı karşısında, sanat ile ilgili hiç bir kurumlaşmadan, bir takım "kesin" kararlar beklenmemelidir. Hele ki, ilgili kurum, sanat ile ilgili evrensel nitelikteki bazı kararları, tamamen kendi içinde, kendi üyelerine yönelik olarak dahi almamalıdır. Bu, ne sanatı, ne sanatçıyı, ne de ilgili kurumu geliştirir. İlgili sanat dalları hakkındaki kararlar, olabildiğince geniş katılımlı, öteki meslek örgütlerinin ve ilgili kurum dışında kalan bütün kesimlerin de katıldığı toplantılarda karara bağlanmalı ve kesin sınırlamalardan kaçınılmalıdır.
Bu noktada, kurulmuş olan dernek ile meslek birliği, "çatışma" halinde değil, işbirliği halindedir ve her ikisi de kurulan ortak platformun birer parçasından ibarettir. Sanatçılara karşı yapılan hak ihlalleri ile sanat dalının geliştirilmesi yönündeki ortak çabalarda, her ikisi de "doğal olarak" birlikte hareket edecektir.
3- E peki, Karikatürcüler Derneği'nin yapamadığı ne var da, meslek birliği bunu yapmak iddiasıyla ortaya çıkıyor?
Sonuç olarak, Valilik aracılığıyla İçişleri Bakanlığı'na bağlı olan dernek, doğrudan sanatçı hakları için kurulmuş Kültür Bakanlığı kurumlarının denetimindeki meslek birlikleri gibi telif hakkı takibi yapamayacağına göre, demek ki, eser sahiplerinin sunacağı eserler ve bu eserlere ilişkin vereceği yetki belgeleriyle, bu hakların takibini yapacak, gerekli hukuk girişimlerinde bulunacaktır. Telif hakkının tahsil edilmesi işi, tamamen meslek birliğinindir.
Fiyat ve ücret tarifesi yayınlama yetkisi de 5846 Sayılı Yasa'ya bağlı çıkarılan tüzük ile meslek birliklerine bırakılmıştır. Dolayısıyla, ilgili sanat dalında eser veren sanatçıların, ürettikleri eserlerin piyasa ücretlerinin belirlenmesi işini de meslek birlikleri üstlenir. Dernekler, gayrıresmi olarak fiyat ve ücret tarifesi yayınlıyorsa, bu, ortada kurulmuş doğru dürüst meslek birliği olmamasından dolayıdır. Yani, koyunun olmadığı yerde abdurrahman çelebilik yapılmaktadır.
Meslek birlikleri, mutlaka bir proje sunmaları gerekmeden, doğrudan hazine yardımı alabilirler. Ayrıca, sanat dalları ile ilgili çeşitli eğitimler verebilir, atölyeler açabilir, yayınlar yapabilirler. Bir çok sanat dalının bir araya geldiği meslek birliği, etkili ve söz sahibi olacaktır.
Eser sahiplerinin alacakları telif ücretleri, GVK maddelerindeki bir takım kesintilerin haricinde, tamamen, vergiden muaftır.
Levent Elpen
Fiyat ve ücret tarifesi yayınlama yetkisi de 5846 Sayılı Yasa'ya bağlı çıkarılan tüzük ile meslek birliklerine bırakılmıştır. Dolayısıyla, ilgili sanat dalında eser veren sanatçıların, ürettikleri eserlerin piyasa ücretlerinin belirlenmesi işini de meslek birlikleri üstlenir. Dernekler, gayrıresmi olarak fiyat ve ücret tarifesi yayınlıyorsa, bu, ortada kurulmuş doğru dürüst meslek birliği olmamasından dolayıdır. Yani, koyunun olmadığı yerde abdurrahman çelebilik yapılmaktadır.
Meslek birlikleri, mutlaka bir proje sunmaları gerekmeden, doğrudan hazine yardımı alabilirler. Ayrıca, sanat dalları ile ilgili çeşitli eğitimler verebilir, atölyeler açabilir, yayınlar yapabilirler. Bir çok sanat dalının bir araya geldiği meslek birliği, etkili ve söz sahibi olacaktır.
Eser sahiplerinin alacakları telif ücretleri, GVK maddelerindeki bir takım kesintilerin haricinde, tamamen, vergiden muaftır.
Levent Elpen
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder