Memleketimden İnsan Karikatürleri!

Memleketimden insan karikatürleri

ÇİZGİSEL
Halis Dokgöz,
Çeviren: Dr. Mehmet Tok,
2010 - Türk Tabipleri Birliği Yayınları.

Doktorlarla sanat arasındaki ilişkiyi asla tam olarak anlayamacağım. Tıp insanları her nasıl oluyorsa sanatla ilgili, bir de üstüne sanatın bir dalın da yeteneklidir. Genelde yeteneğini de keşfetmiş olan bu doktor kişiler, o alanda da başarılı olurlar. Halis Dokgöz de bu durumun örneklerinden biri. Karikatürist Halis bey, Çizgisel isimli karikatür kitabını çıkardı. Karikatürle 1985'lere denk gelen gençlik yıllarından beri haşır neşir olan çizer, aynı zamanda bir adli tıp uzmanı ve Mersin Tıp Fakültesi'nde öğretim üyesi. Sonuçta, o yıllardan beri kendisi Kılçık, Gırgır, Limon, Çarşaf, Gümgüm, Cumhuriyet, Milliyet, Birgün ve Sabah gibi birçok gazete ve dergide karikatürleriyle yer almış ve Tıp Dünyası, Sendrom, Fesat gibi dergilerin düzenli çizerliğini yapmış. Şu da söylenmeli ki Çizgisel yayımlanan ilk kitabı değil, 1989'da Güneşin Girmediği Yere ismiyle ilk albümü yayımlandı. Kitabın girişinde Halis Dokgöz'ün karikatür, tıp camisasından arkadaşlarının yazıları yer alıyor. Buradan da anladığım kadarıyla Halis Dokgöz sosyal sorunlarla oldukça ilgili ve bunlar üstüne karikatürlerini çizen bir sanatçı.
Bir karikatür kitabını tanıtıcağımdan beri Nazım'ın "Sen, bana mutluluğun resmini yapabilir misin Abidin?" dizesi aklıma geliyor. Belki mutluluğun resmi yapılamaz. Ama insanları mutsuz eden şeyler, toplumsal meseleler, türlü absürtlükler karikatürle yüzleşilebilir ve konuşulabilir şeylere dönüşür. Halis Dokgöz'de buna katkıda bulunuyor. Çizgisel'in kapağından itibaren, sanatçının toplumsal yaklaşımı, bazen sert, bazen daha yumuşak şekilde çizgilere yansımış. Kapakta ahtapotun zehir kesesi gibi çizilmiş mürekkep kabı ve kollarından çevreye zehir akıtır gibi mürekkep damlatması çizilmiş. Oldukça nükteli ama bir o kadar da gerçek olan kapak, Dokgöz'ün ince zekâsını da gösterir nitelikte. 106 sayfalik kitabın içinde aydınlardan, Uğur Mumcu, Aziz Nesin, Türkan Saylan çizgilerle anılıyor. Bunun dışında sanatçının doktor tarafının da ortaya çıktığı sağlık konulu karikatürler, kitapta dikkat çekiyor. Sağlık yasaları, doktor- hasta hakları, son çıkan tam gün değişiklikleri bahsedilenler arasında.
Galiba en başta cevabını bilmediğimi düşündüğüm doktor-sanat ilişkisi daha anlaşılır geliyor yazdıkça. Toplumsal meselelerin içinde ve bu konularda fikrini açıklamaktan çekinmeyen, cesur bir kalem. Sanatçının karikatürleri, kitabı kapattıktan sonra düşünmeye sevk ediyor. Dokgöz'ün de isteğinin bu olduğunu en azından bunu içerdiğini sanırım, bu da demek oluyor ki, çizgiler amacına ulaşıyor. (Şafak Duraçe-Radikal)

Halis Dokgöz
halisdokgoz@gmail.com