2.İzkuş Karikatür Yarışması Hakkında Yorumlar!

OGUZ GÜREL YAZIYOR...

''Bu seneki yarismaya toplam 103 Kisi 244 eserle katilmis, tum elemeler yapildiktan sonra 6 eser odule, 3 eser ise ozel odule layik gorulmustur. Ne yazik ki cok sayida kural disi katilim olmustur. Sartnamenin 2. maddesindeki A3 (29,7 x 42cm) boyutlarina uymayan yapitlar ile 6. maddedeki „En cok 5 adet karikatur gonderilebilir“ kosuluna uymayan sanatcilarin tum yapitlari, iclerinde cok basarili ornekler bulunmasina karsin, kurallara uyan katilimcilarin haklarini korumak amaci ile ilk turda Secici Kurul Uyeleri tarafindan oy birligi ile elenmistir.''

Bu satirlar izmir‘de yapilan bir yarismanin tutanagindan alindi.. Bu gerekce ve one surulen teknik detaylar hayli dikkat cekici..Ulusal adiyla yapilan bir karikatur yarismasinda eleme gerekceleri hayli dusundurucu bir durumla karsi karsiyayiz..Karikatur yarismalari ozellikle son yillarda hayli tartismali boyutlari olan bir konu haline gelmis, hatta bunu biraz kaniksamis olsak da bu tarz bir eleme sureci ve tutanak raporunu pek gormedigimi ifade etmek zorundayim.. Adi ustunde ulusal olan bir yarismaya en fazla 5 eser yerine cizer 8 eser yollasa bile verilen toplam cizer rakamlarina baktigimizda ortaya cikacak yine toplam eser sayisi 600-700 u gecmez..103 kisinin 244 eserle katildigi bir yarismada „eledik“ denilen toplam isleri de koysaniz sayi gene binli rakamlari bulmaz..Yani juriyi oyle gunlerce ugrastiracak bir durum da sozkonusu degilken fazla eser yollayan kisileri baskalarina haksizlik olmasin diye elemek en basta karikatur sanatina haksizliktir.. Buna hicbir jurinin hakki yoktur..Yine juri uyeleri olarak toplam kisi sayisina baktigimizda karikaturcu sayisinin 2- 3‘u gecmedigi bir yapi sozkonusudur..Kesin ve net olan bir sey varsa o da sudur; Hicbir karikatur yarismasinin jurisinde cizer sayisindan cok farkli meslekten kisi olmamalidir..Temsilci diyebileceginiz kisi sayisi da1-2 yi gecmemelidir.. Karikatur yarismasinda juride karikaturcuden cok baska meslekten kisilerin olmasini yine o juride bulunan cizerler sindirebiliyorsa zaten yoruma da gerek yok..

Gelelim teknik detaya..A3‘ten biraz buyuk diye eserleri elemek te ayri bir haksizliktir.. Teknolojinin geldigi bugunku noktada bu tarz gerekceler komik kacmaktadir..Ne olmus A3‘ten 1-2 cm buyuk cizince...“Bunda buyutulecek ne var?“ diye sormak dahi komik kacarken, bunun da eleme gerekcesi olmasi dusundurucudur.. Eserleri bu tarz yaklasimlarla degerlendiren jurilerin yer aldigi yarismalarin karikatur sanatina ne kattigi ayri bir tartisma konusudur..Bu tarz gerekceler one surerek eleme yapmak haksizligi onlemeyi birakin, daha derinlestirir.. Daha da kotusu ulusal yarismalari yerellestirir.. Karikatur yarismalarinin onemi odullerle degil, karikatur sanatina kattiklari ile olculecektir. Ama olcunuz bu degil de A3 olcusunden buyuk-kucuk olcusu ise yapacak bir sey yoktur..8 kisilik juride cizer sayisinin 2‘yi gecmedigi bir yarisma organizasyonu icin aslinda bizzat cizerlerin yorum yapmasi gerekir ama onda da yorumun A3‘u gecip gecmemesi olcu alinirsa yorumlar da elenir saniyorum..

Bir karikatur yarismasi ne adina ulusal koymayla ulusal olur, ne de uluslararasi koymayla uluslararasi olur.. Bunlari gecelim, teknik detaylarda bile bu kadar sinirlayici bir yaklasimla karikaturun sinirlarini genisletmek nasil mumkun olacak merak ediyorum.. Bakin bundan yillar once yine adinda ulusal olan bir yarisma A4 yerine A3 olarak cizilmis eserleri elemisti.. Kendilerine bunu sordugumda bana gerekce olarak sunu soylediler: „Oguz bey bizim cercevelerimiz A4 ebadinda o yuzden“.. Kendilerine benim verdigim cevap suydu: „Sayin yetkili ben eserlerimi sizin cercevinize mi yoksa kendi cercevemde mi cizmem daha dogru olur?“ Yetkili kisi buna cevap vermedi ama etkilenmis olacaklar ki sonraki yil „A4 ya da A3 eserler katilabilir“ diye madde koydular.. Simdi de karsimizda A3‘u 1-2 cm gecti diye eleme yapan bir juri var.. Teknolojinin artik geldigi bu noktada birakin A3‘u ebatlar dahi belli bir noktada bazen onemli degilken, biz cm hesabi yapiyoruz. Santim hesabi yapa yapa cm, cm ilerleriz..Kilometre hesabi yaparsak da km, km ilerleriz bu kadar basit..

Oguz Gurel


HICABI DEMIRCI YAZIYOR..

Karikatur sartnameleri uzerine…

Sevgili Oguz arkadasim Izmir’de sonuclanan yarisma sonrasi, yarismayi yapan kurumun resmi sayfasinda yayinlanan degerlendirmeyi ele alan bir yazi yazmis. Sevgili arkadasima kisisel olarak ulasip ben de fikirlerimi soyliyebilirdim. Ancak bu tarz konularin camiada tartisilmasi hem de bundan sonraki yarismalara katki saglamasini dusundugum icin konuyu buraya tasimayi uygun buldum.
Oguz arkadasim yazisinda 3 temel soruna deginmis:

1-Sartnamede belirtilen sayidan fazla gonderen cizimlerin neden hepsinin elendigini sormus.Hic kuskusuz bu soru baska sorularin da ic ice gecmesine neden oluyor. Su soru da sorulabilir ornegin; “neden bir cizer istenilenden fazla calisma yollar? Amaci nedir? Odul avciligi mi (genel anlamda), diger cizerlerden bir adim onde mi baslamak istiyor yarismaya? Soz konusu durumla ilgili “Kurallara uyan katilimcilarin hakkini korumak” seklinde bir aciklama yapmis juri uyeleri. Cok ta dogru bir tavirdir bu. Bu tur ornekleri gecmiste de yasadik. 1 tane istendigi halde 5 tane calismanin degerlendirmeye alindigi ve odullendirildigi yarismalar,karikatur sanatina mi katki saglar, yoksa soz konusu cizere mi? Bu sorunun yaniti bellidir

2-Teknolojinin geldigi noktada olcuden kaynakli elemelerin anlamsizliginina gelince bu soruya obur turlu de bakabiliriz. Digital isleri istediginiz buyukluge ayarliyabilme kolayligi ortadayken cizer neden bu kolayligi tercih etmez?

3-Bir yarismada karikaturcu olmayan juri uyelerinin sayisi karikaturcu olanlarin onunde mi olmali sorusunu da soruyor Oguz arkadasim. Son derece dogru bir sorudur bu, olmamasi gerekir. Ancak soyle bir durum da ortaya cikiyor: Cizer daha onceden aciklanan juriye bir goz atip isterse soz konusu yarismaya katilmama hakkini da elinde tutabilir. Bu cizerin ozel tercihi olabilmelidir. Cizer herhangi bir yarismaya isini yolladigi an o yarismanin sartamesini ve sonuclarini “aynen kabul ediyorum” anlami cikar.

Son olarak, Oguz arkadasima sevgi ve saygilarimi sunarken, “Izmir Kus cenneti” yarismasinda odul alan tum arkadaslari kutluyorum.

Hicabi Demirci


FİRUZ KUTAL YAZIYOR

Merhaba,

Once Oguz Gurel'in yazdigi yaziyi, sonra da Hicabi Demirci'nin yazdigi yaziyi okudum. Ikisini de bir bakima anliyorum, bir bakima da anlamiyorum. Oncelikle satirlar arasindaki satirlari goremiyor olabilirim, ama bence kimsenin gorus paylasmaya bile yeltenmedigi bir ortamda, gerekcesi, cikis noktasi ne olursa olsun Oguz Gurel'in yaklasimini saygiyla ve ovguyle degerlendirmek gerekir. bence yaptigi sagliklidir. Onun gibi dusunmeyebilirsiniz, ama ortaya sorun olarak gordugu bir noktayi koymaktadir.

Bazen tartismalarda ille de kotu niyet aramamakta yarar vardir. Ornegin benim de katildigim ve reddedildigim yarismalar oldu. Elbette istendiginden daha cok karikatur gondermenin dikkatsizligi benimdi, ancak sonucta üretken birileri ile karsi karsiyasiniz. Ille de „odul avcisi“ gibi bakmak gerekmez. Bu iyi degil. Hata da yapabilir insan, Nitekim daha on gun once sonuclanan Yunanistan'daki bir yarismaya bes calisma gondermistim. Oysa, ucmus sartlar, gozumden kacmis. Cizdigim, katildigim ve hatta boyle bir konuda inisiyatif aldigim icin ovulecegim yerde, „sulu“ konumuna sokulmam, bir cizere, yaratici insana yakismaz. Yarismayi duzenleyenler de oldukca totaliter bir yapi uretiyor demektir. Yunanistan'daki duzenleyici, ozur dileyerek cizgileri geri gonderdi. Lutfen uc tane yollayip yollamayacagimi sordu ve kibar bir dille bunun kurallari oldugunu anlatti. Yani secenekler mumkun istenirse. Kimse mukemmel degil, hata yapabilir. Bu yuzden bu tartismanin sevgi ve yaratici islere gebe olarak kapatilmasindan yanayim. Saygilarimla.

Firuz Kutal


ERAY ÖZBEK YAZIYOR

Sevgili Karikatur Dostlari!
Kurallara uymayan bazi karikaturleri eledik; ama cok uzulerek...

Farkli boyut ve asiri sayinin nicin sakincali oldugunu anlatmak istemiyorum.

Cünkü bu yarismacilarin, kurallari, bu kasitla degil, sartnameyi okumadaki dikkatsizliklerinden dolayi cignediklerine inaniyorum.

Niyazi Yoltas, Halit Sekerci, Yakup Kamer ve Eray Ozbek karikaturcudur. Prof.Goren Bulut, Izmir'in en onde gelen grafikerlerindendir. Lutfu Dagtas, her zaman karikaturle icice, etkinliklerimizin bas destekleyicisi bir gazeteci dostumuzdur.Nurgül Ucar ve Ahmet Akgun ise, Izmir'deki kuslarimiz üzerine uzman kisilerdir.

Su sozume, sevgili Oguz Gurel'in de hak verecegini saniyorum:"Kurallari uyguladigimiz icin elestirilmemiz, uygulamadigimiz icin elestirilmekten iyidir."

Ismi lazim degil, birisi: "Kurallar uyanlar icindir!" demisti, bence igrenc bir söz...
Sevgi ve saygilarimla.

Eray Özbek

Kaynak:
Donquichotte