SELAMLAR,"İZMİR İZMİR" DERGİSİNDE YAYIMLANAN BİR YAZIMI AŞAĞIDA GÖNDERİYORUM.
SEVGİYLE.
HASAN EFE
KARİKATÜR İLE TÜMCE KURMA
Yazınsal bir kavram ile görsel bir kavramın ilişkilendirilmesi, iki sanat alanının buluştukları ortak noktalarla gerçekleşebilir.
Kavramları kendi alanlarında ele alır ya da bu düzeyden bakarsanız böyle bir şeyin olurluğundan söz edemezsiniz. Biz karikatür ve genelde yazın ya da yazınsalı, birkaç ortak noktada bir bütün olarak(karikatür-yazın birlikteliği) görürsek karikatür ile tümce kurmayı da var kılabiliriz.
Bu önermemizi daha da basitleştirelim.
Örneğin, karikatür ile nasıl tümce kurabilirsiniz? sorusu üzerinde düşünelim.
Karikatür, temellenirken varlığını bir çizgi dünyasıyla kavramlaştırmıştır. Bu temelin diğer unsurlarından biri de düşüncedir. Düşüncenin bulunduğu yerde sözcükler ve kavramlar da varlığını gösterir. Orada yeni bir yaşam belirir. Bu da beliren bir düşünceyi bir alandan alıp bir başka alana götürür.
Bu geçiş süreci işlerken; düşünce ortaya çıktığı bir sanat alanından(karikatürden) diğer bir sanat veya bilim alanına(yazın ya da yazınsal) doğru evrilirken kendi diliyle işlev kazanır ki bu da karikatür dilini yazınsallaştırır.
Yukarıdaki önermemizi şöyle somutlaştırabiliriz.
HASAN EFE
KARİKATÜR İLE TÜMCE KURMA
Yazınsal bir kavram ile görsel bir kavramın ilişkilendirilmesi, iki sanat alanının buluştukları ortak noktalarla gerçekleşebilir.
Kavramları kendi alanlarında ele alır ya da bu düzeyden bakarsanız böyle bir şeyin olurluğundan söz edemezsiniz. Biz karikatür ve genelde yazın ya da yazınsalı, birkaç ortak noktada bir bütün olarak(karikatür-yazın birlikteliği) görürsek karikatür ile tümce kurmayı da var kılabiliriz.
Bu önermemizi daha da basitleştirelim.
Örneğin, karikatür ile nasıl tümce kurabilirsiniz? sorusu üzerinde düşünelim.
Karikatür, temellenirken varlığını bir çizgi dünyasıyla kavramlaştırmıştır. Bu temelin diğer unsurlarından biri de düşüncedir. Düşüncenin bulunduğu yerde sözcükler ve kavramlar da varlığını gösterir. Orada yeni bir yaşam belirir. Bu da beliren bir düşünceyi bir alandan alıp bir başka alana götürür.
Bu geçiş süreci işlerken; düşünce ortaya çıktığı bir sanat alanından(karikatürden) diğer bir sanat veya bilim alanına(yazın ya da yazınsal) doğru evrilirken kendi diliyle işlev kazanır ki bu da karikatür dilini yazınsallaştırır.
Yukarıdaki önermemizi şöyle somutlaştırabiliriz.
Lubomir Kotrha - Repubblıca Slovacca,Kaynak: Eurohumor, EDIZIONE STRAORDINARIA DI EUROHUMOR 2003, 12100 CUNEU
Slovak sanatçı Lubomir Kotrha’nın şu karikatürüne bakalım.
1.Bu karikatür üzerine neler söylenebilir?
2.Kotrha, bu yapıtıyla okuru/bakan kişiyi neler düşündürmek istiyor?
3.Sanatçı bu çizgisiyle hangi iletiyi veriyor?
Bu üç soru üzerinde neler düşünürsünüz? Bunları kısaca ifade edebilir misiniz?
Yanıtınız evet ise o zaman karikatürdeki düşünceyi sizler tümcelerle ifade etme durumundasınız. Böylece karikatür kendi üzerine aldığı düşünceyi yazınsal ya da yazının olanakları olan sözcük, tümce, kavram, vb ile yani dilbilgisi ve dil bilim unsurlarıyla açarak bir alandan(karikatürden) diğer bir alana(yazına-yazınsala) evrilmeyi sağlayacaktır.
Bu da karikatür ile tümce kurmanın yolunu açar.
Bu tümcelerdeki dil de kendi alanında alt dil, üst dil ve diller üstü gibi bir gelişimi oluşturur.
.jpg)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder